ຫາກມີຄົນຖາມວ່າ ມື້ນີ້ ວັນທີ ໒ ເມສາ ຄ.ສ ໒໐໑໘ ເປັນປີ ພ.ສ.ໃດ ? ມັນແມ່ນປີ ພ.ສ. ໒໕໖໑ ຫຼື ໒໕໖໐ ຖ້າເຮົາຕອບວ່າ ເປັນປີ ພ.ສ ໒໐໖໑ ນັ້ນແມ່ນ ຜິດ ແຕ່ຫາກຕອບວ່າ ເປັນປີ ພ.ສ ໒໕໖໐ ແມ່ນຖືກ...
ຄົນທີ່ຕອບ ວ່າເປັນປີ ພ.ສ ໒໕໖໑ ນັ້ນສ່ວນໃຫຍ່ອາດຈະເປັນເດັກນ້ອຍ, ໄວລຸ້ນ ຫລື ຜູ້ທີ່ຈື່ມາຈາກການເບິ່ງແຕ່ໂທລະພາບໄທ, ຟັງວິທະຍຸໄທ ກະເລີຍຕອບແບບຄົນໄທ ເພາະວ່າປະເທດໄທນັ້ນ ລັດຖະບານຂອງເຂົາໄດ້ປະກາດໃຊ້ ພ.ສ. ເປັນທາງການນັບມາແຕ່ປີ ຄ.ສ.໑໙໑໒ ເປັນຕົ້ນມາ ແລະ ໄດ້ກຳນົດເອົາການປ່ຽນໃຊ້ ພ.ສ ກັງກັບ ວັນທີ ໑ ມັງກອນ ຄືກັບການປ່ຽນປີ ຄ.ສ. ເລີ່ມໃຊ້ມາ ແຕ່ປີ ຄ.ສ ໑໙໔໒ ເຊິ່ງຕ່າງຈາກປະເທດລາວຂອງເຮົາ ທີ່ຍັງຖືເອົາມື້ ແຮມ ໑ ຄໍ່າ ເດືອນຫົກ(໖) ຂອງປີລາວ ເປັນມື້ປ່ຽນ ພ.ສ ໂດຍນັບເອົາວັນວັນຫລັງຈາກພຣະພຸດທະເຈົ້າປະລິນິບພານ(ມື້ເດືອນຫົກເພັງ)ເປັນມື້ປ່ຽນ ພ.ສ ຫລື ພຸດທະສັກກະລາດ ຫລື ພຸດທະສັງກາດ.
ຄົນລາວທີ່ຮັກ ແລະ ຍືດຖືຮີດຄອງປະເພນີ ແລະ ປະຕິທິນລາວຕາມຫຼັກໂຫລາສາດລາວທີ່ຕິດພັນກັບພຸດທະສັງກາດ (ພ.ສ.) ແລະ ຈຸລະສັງກາດ (ຈ.ສ.) ຜູ້ທີ່ມີບົດບາດໃນການປົກປັກຮັກສານີ້ກໍຄື ພຣະສົງ ສາມະເນນ ເພາະພຣະສົງສາມະເນນນັ້ນ ໄດ້ນຳພາປະຕິບັດຮີດ ໑໒ ຄອງ ໑໔ ໃຫ້ຖືກຕ້ອງສອດຄ່ອງກັບວັດທະນະທຳອັນດີງາມຂອງລາວ ໂດຍໄດ້ຍຶດຖື່ວ່າ ຫຼັກການປ່ຽນປີໃໝ່ ປີ ພ.ສ. ແມ່ນວັນບຸນວິສາຂະບູຊາຂອງແຕ່ລະປີຜ່ານໄປ.
ດ້ວຍເຫດຜົນນີ້ ຄຳຕອບທີ່ຖືກຕ້ອງຕໍ່ຄຳຖາມ ມື້ນີ້ ວັນທີ ໒ ເມສາ ປີ ຄ.ສ ໒໐໑໘ ຈິ່ງແມ່ນ ປີ ພ.ສ. ໒໕໖໐ ຢູ່ ຈົນກ່ວາຈະຮອດທ້າຍເດືອນໜ້າ ວັນທີ ໒໙ ເມສາ ໒໐໑໘ ຈຶ່ງຮອດມື້ບຸນວິສາບູຊາ ວັນທີ ໓໐ ເມສາ ຈິ່ງປ່ຽນເປັນມື້ທຳອິດ(ມື້ທີ ໑)ຂອງປີ ພ.ສ.໒໕໖໑.
ຍ້ອນມີຄົນລາວຈຳນວນນ້ອຍເຂົ້າໃຈວ່າດຽວນີ້ ແມ່ນປີ ພ.ສ. ໒໕໖໑ ເພາະເຄີຍເຫັນພິມຢູ່ໃນບົດອວຍພອນ, ບັດອວຍພອນ, ຂຽນຕາມປ້າຍຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ ທີ່ຂຽນບອກວ່າເປັນປີ ພ.ສ ໒໕໖໑ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຄຳນຶງເຖິງວ່າພວກເຮົາກຳລັງຢູ່ປີ ພ.ສ ໃດແທ້.
ຫາກເຮົາຂຽນວ່າ: “
ຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ລາວ ຈ.ສ ໑໓໘໐ ປີ ຈໍ ຫຼື ປີ ເປີກເສັດ” ເວົ້າ ຫຼື ຂຽນ ແບບນີ້ແມ່ນຖືກຕ້ອງທີ່ສຸດຕາມຕຳລາໂຫລະສາດລາວ ໃນໄລຍະເທສະການບຸນສົງການປີໃໝ່ລາວ ຊຶ່ງຈະມາເຖິງໃນວັນທີ ໑໔ - ໑໖ ເມສາ ຄ.ສ ໒໐໑໘ ພວກເຮົາຈະໄດ້ສະເຫຼີມສະຫຼອງປີ ຈຸລະສັງກາດ ຫຼື ຈຸລະສັກກະລາດ ຫລື ປີ ຈ.ສ ທີ່ເປັນເອກະລັກອັນໜຶ່ງຂອງວັດທະນະທຳປະຈຳຊາດລາວເຮົາ ທີ່ຍຶດຖືມາຫລາຍເສັ່ນຄົນ.
ກົງກັນຂ້າມ ຖ້າພວກເຮົາເວົ້າ ຫຼື ຂຽນວ່າ: “
ຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ລາວ ພ.ສ. ໒໕໖໑” ແມ່ນຜິດພາດ ເພາະສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ພວກເຮົາເຂົ້າໃຈຜິດ ຫຼື ບໍ່ໄດ້ເຂົ້າໃຈຄົບຖ້ວນກ່ຽວກັບປະຕິທິນ ໓ ລະບົບ ທີ່ຕິດພັນກັບຄົນລາວ ຄື ຈຸລະສັງກາດ (ຈ.ສ.), ພຸດທະສັງກາດ (ພ.ສ.) ແລະ ຄຼິດຕະສັງກາດ(ຄ.ສ).
ຫຼັກໂຫລະສາດລາວໄດ້ບົ່ງບອກວ່າ ການສົ່ງທ້າຍປີ ຈ.ສ.ເກົ່າ ກັບການຮັບຕ້ອນປີ ຈ.ສ.ໃໝ່ ນັ້ນແມ່ນເຫດຜົນຕົ້ນຕໍໃນການຈັດຕັ້ງບຸນປີໃໝ່ລາວ; ສ່ວນວ່າການປ່ຽນ ປີ ພ.ສ. ແມ່ນເກີດຂຶ້ນຫຼັງວັນວິສາຂະບູຊາຂອງທຸກໆປີ (ວັນສົງການມາກ່ອນວັນວິສາຂະວິບູຊາສະເໝີ) ເພາະສະນັ້ນ ບຸນສົງການປີນີ້ ພວກເຮົາຍັງຢູ່ໃນປີ ພ.ສ ໒໕໖໐ ຢູ່ ເພາະຍັງອີກປະມານ ໒ ອາທິດຂ້າງໜ້າ ຈິ່ງປ່ຽນປີ ພ.ສ ເກົ່າ ໄປສູ່ປີ ພ.ສ ໃໝ່, ປ່ຽນຈາກປີ ພ.ສ ໒໕໖໐ ເປັນ ປີ ພ.ສ ໒໕໖໑. ສະນັ້ນ ໃນໂອກາດບຸນສົງການປີໃໝ່ລາວ ຖ້າພວກເຮົາຂຽນຄຳຂວັນວ່າ: “
ຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ ພ.ສ.໒໕໖໑” ມັນຄົງເປັນຕາຢາກຫົວສຳລັບຜູ້ຮູ້ ເພາະວ່າມັນຍັງບໍ່ທັນຮອດວັນນັ້ນເທື່ອ.
ບຸນສົງການປີນີ້ແມ່ນ ປີ ຈ.ສ. ໑໓໗໙ ຈະສິ້ນສຸດລົງໃນມື້ສັງຂານລ່ວງ ເຊິ່ງກົງກັບວັນເສົາ ວັນທີ ໑໔ ເມສາ ປີ ຄ.ສ ໒໐໑໘ ແມ່ນມື້ແຮມ ໑໔ ຄ່ຳ ດືອນຫ້າ(໕) ປີລະກາ(ໄກ່)ເວລາ ໙ ໂມງ ໑ ນາທີ ໔໘ ວິນາທີ ຕໍ່ໃສ່ວັນອາທິດ ໑໕ ເມສາເປັນມື້ເນົາ ເຊິ່ງເປັນມື້ທີ່ຢູ່ຂໍ້ຕໍ່ລະ ຫວ່າງປີເກົ່າກັບປີໃໝ່; ສ່ວນມື້ຂຶ້ນວັນປີໃໝ່ (ມື້ສັງຂານຂຶ້ນ) ແມ່ນ ວັນຈັນ ວັນທີ ໑໖ ເມສາ ປີ ຄ.ສ ໒໐໑໘ ກົງກັບມື້ອອກໃໝ່ ໒ ຄ່ຳ ເດືອນຫົກ(໖) ເປັນມື້ປ່ຽນ ປີ ຈຸລະສັກ ກະລາດ ຫຼື ຈຸລະສັງກາດ ຫຼື ປີ ຈ.ສ ຈາກ ໑໓໗໙ ເປັນ ປີ ໑໓໘໐ ເວລາ ໑໒ ໂມງ ໌໙ ນາທີ ໒໔ ວິນາທີ ເປັນຕົ້ນໄປ ພ້ອມກັນນັ້ນກໍເປັນການປ່ຽນຈາກປີລະກາ (ໄກ່) ມາເປັນ ປີຈໍ(ໝາ) ຫຼື ປ່ຽນຈາກປີ “ເມີງເຮົ້າ” ມາເປັນ ປີ “ເປີກເສັດ”....ນັ້ນແລ...
ສະບາຍດີປີໃໝ່ ຈ.ສ ໑໓໘໐
(ຂອບໃຈທີ່ອ່ານ)
No comments:
Post a Comment